Georges Ifrah -Rakamların Evrensel Tarihi 4

Dördüncü cilt Uzakdoğu'dan Maya Ülkesine Bir İki Üç alt-başlığını taşıyor. Çin rakamları, gelişimi, varyasyonları ve boncuklu hesaplama teknikleri eserin neredeyse bir yarısını oluşturuyorsa, diğer yarısını da Maya uygarlığının ilginç rakamları ve bunların gösterimleri meydana getiriyor. Astronomi dahil türlü bilimlerin ve dolayısıyla rakamların üzerinde Maya dininin etkisi göz önüne serilmiş. Üstelik , resim-yazı karakterli anlatımlarıyla tarihte yerini almış bu uygarlığın geçmişi de hayli doyurucu bir şekilde ortaya konmuş. Son bölümde ise genel olarak buraya kadar olan bölümlerin bir özetine yer verilmiş. Benim için eserin en önemli katkılarından biri de Pin Yin dizgesindeki Çince yazılışın telaffuz tablosu oldu. Hafıza nisyan ile malüldür. O yüzden yer vermeden geçemeyeceğim.

b “p”ye karşılık gelir [Türkçede “p”];
e “ts”ye karşılık gelir [Türkçede “s”];
d "t"ye karşılık gelir [Türkçede "t"];
g “k”ye karşılık gelir [Türkçede “k”];
u “ou”ya karşılık gelir [Türkçede "u"];
ü "u"ye karşılık gelir [Türkçede “ü”];
z “dz”ye karşılık gelir [Türkçede "z"];
zh “dj”ye karşılık gelir [Türkçede “c”];
ch “tch”ye karşılık gelir [Türkçede “ç”];
h baştaysa Almancanın kalın “ch”sine yakın bir sesi belirtir (Örnek: Bach);
x baştaysa Almancanın yumuşak “ch”sme yakın bir sesi belirtir (Örnek: ich);
i Fransızcadaki “i”ye [Türkçede “i”] karşılık gelir, ama z, c, s, sh, ch ya da
r’den sonra “e” ya da “eu” diye [Türkçede “ö”], a ya da u’dan sonra “ei”
[Türkçede “ey”] diye okunur,
n Kendisinden önceki ünlüyü hiçbir zaman geniz sesi yapmaz (an “ann” diye,
ling “linng” diye okunur);
q karmaşık bir sesi belirtir. Bu ses şöyle ayrıştırılır: “ts” + soluk;
r baştaysa Fransızcadaki “j”ye [Türkçede “j”] yakın bir sesi belirtir; başta
değilse “eul”e [Türkçede “öl”] karşılık gelir.