Okumaktan en fazla zevk aldığım yazar olan LeGuin'in en ünlü eseri olan Mülksüzler'i okuma fırsatını yeni yakaladım. İlk dikkatimi çeken şey yazım tekniği oldu. Daha önce okuduğum kitaplarda , özellikle Karanlığın Sol Eli'nde, kullandığı yazım tekniği okuyucuyu yoran , parçalı, açık uçlu ve bu sayede okuyucunun konsantrasyonunu arttıran bir teknik idi. Bu kitabın ise okuması kolay, derler ya bi nefesde bitiyor. Kimine göre iyi kimine göre kötü. Ben pek hoşlanmadım.
Konu Urras adlı dünyamızın soğuk savaş dönemini andıran bir sosyo-politik koşula sahip gezegen ile yollar önce orada isyan edip gezegenin çorak uydusu,Anarres'e göç eden Odocu anarşist toplum arasında çelişkiyi irdeliyor. Bilim adamı Shevek kendi yurdu Anarres'de bilimsel çalışmalarını ilerletemeyeceğini görmüş olan bir fizikçi. Kitap Shevek'in Urras'daki yaşamından itibaren başlarken diğer yandan kendi gezegeninden hangi aşamalarla kapitalizmin hakim olduğu Urras'a gittiğini içeriyor. Yani bir bölüm Urras, bir bölüm flashback ile Anarrese geri dönüyoruz. Yazarın dediği gibi "gerçek yolculuk geri dönüştür".
İkircikli bir ütopya olarak başlıklandırılan bu yapıt, sadece taocu ki LeGuin pekçok kimliğinden biri, zıtlıklara dayanarak kapitalist-anarşist toplum farklılığını ortaya koymuyor. Özellikle 90larda popülerleşen post-modernist teorilerin ana inceleme konusu olan iktidar'ın devletsiz anarşist bir toplumda da nasıl filizlenebileceğini, iktidara kendini teslim etme duygusunun bireylerce nasıl kanıksandığını somut olarak görebiliyoruz. "Devrimi satın alamazsınız. Devrimi yapamazsınız. Devrim olabilirsiniz ancak."
Zaten kıt kaynaklarla donanmış, bireylerin federasyonlarla örgütlenip sadece karınlarını doyurabilecekleri ve hayatlarını idame ettirebilecekleri kadar çalışabildikleri bir toplumu ütopya olarak değerlendirmek haksızlık olur. Sadece hayalgücünü çalıştıran safsatayla beslenmiş bir ütopyacı yerine umudu büyüten, önemli olanın ütopya denilen topluma, belki de imkansıza ulaşmak değil bu amaç için yapılacak seyahat olduğunu bize yazan bir yazar ile karşı karşıyayız sonuçta. Ve işin komik durumu başlangıç yerinden de çok uzağız henüz.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder