Melih Pekdemir - Devrimcilik Güzel Şey Be Kardeşim / Ali Kar - Kahreden ve Yaratan ki Onlardır: Anılar / Hamdi Doğan (Hamdoş) - Türkiye İşçi Partisi'ne Aşık Oldum

 

Dev Yol'un yönetici şemasında en üstte yer alan üç kişiden biri, Melih Pekdemir bu anı kitabında detaylıca yer verdiği çocukluk ve gençliğe dair anılarını organize politik hayata atıldıktan sonra kesiyor ve bırakın özel hayatını nasıl yakalandığını dahi geçiştiriyor. Günlük tarzında yazdığı notlar bulunduğu konumun etkisiyle resmi tarih anlatısı bir manasıyla. Ve de o dönemdeki siyasi mücadeleleri bir kez daha tanık olma imkanı yaşatıyor okuyucusuna. Ayrıca sonlardaki kısa bölümde örgütün tüm politik hattını çok rafine bir şekilde özetlemesi gayet doyurucu. Doğal olarak emsalleri gibi 80 sonrası döneme pek eğilmemiş. 

Ömrü hayatı boyunca işçilik yapan Ali Kar uzlaşmasız tavrını sadece orduda, sendikada değil partisi TSİP içinde bile göstermekten geri kalmamış. İşçi kökeni ve örgütçülükteki gücü parti içinde üst konumlara gelmesini sağlamış. Yapı içinde teorik katkısı kısıtlı olmakla birlikte zaman içinde bürokratik sovyetizmin karşısında devlet kapitalizmi teorisini benimseyerek muhalif görüşlerini geliştirmiş ve görüşlerini beyan ettiği makalelere de yer vermiş eserinde. Belki de bu sebeple sonradan anarşizmi benimseyen Gün Zileli'nin eserin çıkmasındaki gayreti tesadüf değil. Yalnız inanıhyorum ki kitabın kapağı için başka bir resim kolaylıkla bulunabilirdi.

Topraksız fakir köylü Hamdoş memleketi Gaziantep'te sosyalist ağasının tedrisatından geçiyor ve ilk TİP'in Gaziantep'teki örgütlenmesine hayatını ortaya koyuyor. Kendine has üslubu, lehçesi  ve zehir gibi aklıyla efsanelerin gerçekle karıştığı Osmanlı döneminden kalma zulümler, acılar, eşkiya hikayeleri ile  benzeri toplumsal tarih ve anı kitaplarından hemen ayırıyor eserini. Bir yandan da terzisi ile, şenlikleriyle, sosyalist terzileriyle, kavgalarıyla o günlerin Antep'i arka fon mekanın ötesinde bir rolü üstleniyor. Sıkı bir Aybarcı olarak yoluna SDP ile devam ediyor ve komşu şehirlerde de örgütlenme faaliyelerine devam etse de hiç bir şey ilk TİP dönemi gibi değil. SDP gibi Leninizmi reddeden küçük bir partinin genç destekçilerinin dahi o günün sert ikliminde silahlı mücadeleye karşı ikna edilmeye çalışıldıkları gibi ilginç bir kaç anektottan fazlasını okumak mümkün değil SDP hakkında. Tıpkı Ali Kar gibi küçüklüğünden beri inatçı ve uzlaşmasız tavrını devam ettiren Hamdi Doğan umudu yitirmeyen sözlerle kitabı sona erdiriyor.