26 Nisan 2018 Perşembe

Luigi Nono/Mahler - Il canto sospeso / Kindertotenlieder (1993)

Luigi Nono tarafından bestelenen il canto sospeso yazıldığı 50'li yıllar düşünüldüğünde modern bir çalışma oluyor. Amerika'da Sovyetler casusluğuyla suçlanarak idam edilen bir çiftin ardından yazılan bir şiirden esinlenilmiş. Buna rağmen Nazilere direnenleri konu almaktaymış. Aradaki ilişkiyi çok anlamamakla beraber her halükarda politik yanı belli oluyor. Bir de mektuplardan söz ediliyor ki 12 bölümün bir kısmını da oluşturan Almanca anlatılara konu teşkil ediyor zannediyorum. Sound oldukça modern, Alban Berg, Arnold Schoenberg, Anton Webern gibi bestecilerin öne çıktığı serializm akımıyla ilişkilendiriliyor. Matematiğe de dayanan atonalliği bir ölçüde düzen altına almaya çalışan diziselcilik diye çevriliyor lügatimize. Kulağa gelen şey ise gerim gerim gerilim, bir titreme hali, ürkünçlük, midede boşluk. Yine de kaotizmin pençesine düşmemeyi başarıyor, biraz da anlatı kısımlar sayesinde.  Almanca ve koro atmosferi yoğunlaştırmakta başarılı. Ancak hangi insanoğlu ve insankızı dur bir keyifle bir müzik dinleyeyim diye bunu açar, bilemedim. Direnmek umuttur gibi bir mesajı varsa da benim reseptörler kapandı. Gelelim Mahler'in Kindertorenlieder'e, yani çocukların ölüm şarkılarına. Ölen çocuklarına ithafen Friedrich Rückert'in yazdığı şiirlerden beşini bestelemiş Mahler. Soprano daha doğrusu mezzo soprano Marjana Lipovsek, sakin bir havada ama acıyı tutkuyu iletir şekilde şarkıları seslendirmekte. Yükselip alçalan alttan bir dalga da yok değil. Atmosferi kapalı hale koymak için enstrümanlar kısıtlı tutulmuş, neşe ile coşku ile özdeşleşen ziller, davullar, trompetler ya yok ya minimal ölçüde. Son şarkı da Kindertotenlieder çatısında olmamakla birlikte aynı şairin aynı bestekar tarafından bestelenmiş aynı mezzo soprano tarafından seslendirilen bir çalışması olarak kayıtta yer almakta. İşin doğrusu youtube'da daha dokunaklı versiyonlarına rastlamıştım bu şarkıların. Bu yorumlar bana bir miktar kasıntılı, kitabi geldi. Son olarak Claudio Abbado yönetiminde Berlin Filarmoni orkestrası tarafından bu albümün kaydedildiğini ekleyelim.

7,25-/10

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder