Pierre Loti Türk dostu olarak ülkemizde pek sevilse de aynı zamanda Tahiti sevdalısı (ki Pierre Loti ismi Louis Marie Julien Viaud'un kullandığı bir maslahtır ve Loti'yi Tahiti dilinden almıştır) ve de Bask aşığı. Çok ülke gezmiş, maceracı bir kişilik. Ve bulunduğu her yerde oralarda konusu geçen romanlar yazmış. Vietnam, Fransa, Çin, Tahiti ve tabiki Osmanlı toprakları. Türkleri kendi kültürlerinde değerli görmüş ve müslüman Türkleri batının değerlerine karşı savunmasıyla o zamanın sömürgeci mantığından ayrılmış bir şahsiyet. Her ne kadar yayınevi bu romanı için yazarın en sevilen eseri gibi iddialı bir sav öne sürse de akla ilkin İzlanda Balıkçısı ve Aziyade gelmelidir. Yazarımız çok da yaratıcı değildir zira bütün eserleri aslında yaşadığı ve gözlediği olaylar ve kişiler üzerine inşa edilmiştir, yarı otobiyografiktir bir bakıma. Osmanlı toplumunda haremlere tıkılakalmış asilzade kadınların çilelerine odaklanan bu romanın da ilginç bir çıkış noktası var. Önce konuyu aktaralım. Bir Fransız yazar var, eskiden İstanbul'da bir Çerkez kızı ile gönül ilişkisi yaşamış. Tekrar görev icabı İstanbul'a döner ve daha önce yazıştığı Türk okuyucusu kadın ve onun yine genç arkadaşları ile kaçamak buluşmalar ve mektuplaşmalarla bu hapis hayatını tartışmaya başlar. Kadınlar bu hayatlarını dünya kanuoyuna tanıtacak bir roman yazmasını teşvik ederler. Bir yandan da yazar müslüman kültüre saygıyı ihmal etmez, hatta tatlısu frenkleri diye bazı kesimleri eleştirir. Yine de gönlü kadınların ancak çarşaflar içinde dünya ve sosyal hayat ile bağlantılarının kalmamasının taraftarı da değildir. Gönlü bu kadına kaysa da sadece bir kere peçesinin ardından yüzünü görebilme şansı dışında ileriye gidecek bir şey olmaz, olamaz. Görevi sonlanıp ülkesine döndükten sonra da hikayenin trajik bir şekilde sonlanacağı aşikardır artık. İşin ilginç noktası gerçekten de bu romanı yazmadan önce bazı Türk kadınları ile irtibatı olmuştur ve asıl yazıştığı kadının ise Türk taklidi yaparak bu romanı yazması için arkadaşları adına onu teşvik eden bir Fransız olmasıdır. Yani yazarımız bir oyuna gelmiştir yada böyle bir oyunun heyecanına kapılarak gözlerini kapamıştır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder