Büyük Ermenistan, Küçük Ermenistan gibi tarihteki siyasi birimlerin yanısıra Dzopk/Sophene ve Harput diye de Ermenilerin yaşadığı bugün Malatya, Elazığ, Tunceli gibi illeri kapsayan bir yöre varmış. Siyasi organizasyonu, krallıkları, prenslikleri ile birlikte MÖ.2 binli yıllara kadar tarihi sürülen bölgede Muşkiler, Urumular gibi halklar üzerinden bugün de hala gizemini koruyan Ermeni halkının kökenine dair çözümleme girişimine tanık oluyoruz. Kitaptaki 15 makalenin yarısı bu minvalde tarihsel fotoğrafı çekmeye çalışıyor. Ve çok sayıda da resim ile belgelenmeye... Destanlar, Ermeni taşra edebiyatı'nda Harputlu yazarların etkisi, Fırat koleji ve protestan misyonerlerin faaliyeti ve tabi ki bir yokoluşa evrilen sürgün. İnkar edilemeyecek tanıklıklarla o günün korkunç katliamları göz önüne seriliyor. Özellikle bu bölgeden Abd'ye bu olaylardan önce başta ekonomik sebeplerle göçün yaşandığı ve göçmenlerle bağlantının kopmamış olması da ilginç detaylar. Cumhuriyetin ilk yıllarında da 4-5 bin kalan Ermeni nüfus kendi istekleriymiş gibi sınırdışı ediliyor. Üzücü olan şey bir arada yaşayan halkların bu kadar kolay birbirine kırdırılıyor olması.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder