25 Nisan 2021 Pazar

Lao Tzu - Tao Te Ching (Ursula K. Le Guin Yorumuyla)

Ölene kadar yaşamak

yeterince yaşamaktır

Uzakdoğu kökenli Lao Tzu'nun şiirlerden oluşan bu dini metni feminist anarşist ve bu eser vasıtasıyla taoist Ursula Le Guin de kendi yorumuyla yeniden tercüme ederek okuyucuların beğenisine sunmuş. Kendi hayatının ve tecrübelerin süzgecinden geçirdiği uzun yıllarca süren bu çeviri,de bazı dizelerin Lao Tzu felsefesine aykırı bularak atıldığı, o dönemin erkek egemen yada imparatorluk yanlısı kelimelerin güncellendiği diğer bir deyişle biraz serbest bir metot tercih edilmiş. Bununla birlikte sadece hayranı olduğumuz Ursula Le Guin değil metni Türkçe'ye çevirenlerden Bülent Somay da dip notlar, önsöz, sonsöz, kaynakça vs.. ile yapıtı zenginleştirmiş durumdalar. Büyük bir emek sözkonusu yani. Ancak Anadolu ve Ortadoğu sufizmi alan dışı incelemeler bakımından bu kadar ihmal ediliyorken ben şahsen Uzakdoğu dinleri ve felsefelerinin abartıldığını düşünüyorum.


Tekerlek çemberinin otuz parmağı

boş göbekte kavuşur.

Tekerleğin yararı 

olmadığı yerdedir.


İçi boşaltılmış kilden 

olur çömlek.

Çömleğin yararı 

olmadığı yerdedir.


Oda yapmak için

oyulur kapı ve pencere.

Odanın olmadığı yerdedir

yaşanacak yanı.


Yani olanın yararı 

olmayanın kullanılmasındadır.

****



Doğurmak, beslemek,

dünyaya getirmek ama sahiplenmemek,

eylemek ama karşılık beklememek,

yol göstermek ama hükmetmemek;

Budur akıl sır ermez güç.

****

Ağır, hafifin köküdür.

Durgun, hareket edenin efendisi.

O yüzden bilge ruhlar yürürken

ağır bir yük takarlar peşlerine.


Ancak sağlam, sessiz

bir evde güvendeyken

dikkati bırakırlar elden.

****

En iyi silah bile

meşum bir alettir,

yaşayan şeylere nefretle dolu.

Yol'u izleyen 

ondan uzak durur.


Silahlar meşum aletlerdir,

düşünceli insan silahı seçmez,

ancak başka seçenek yoksa kullanır,

onu da sakin, kayıtsız bir ruhla,

keyif almadan.

Silah kullanmaktan keyif alan

insan öldürmekten keyif alıyordur,

insan öldürmekten keyif almak

kaybetmektir göğün altında payını.


Doğru olan, yasını tutmak, ağıtını yakmaktır

katledilen bir sürü insanın.

Doğru olan, cenaze töreniyle karşılanmasıdır

savaştan muzaffer çıkanın.



Hiç yorum yok:

Yorum Gönder