31 Ağustos 2025 Pazar

Demir Özlü - Stockholm Öyküleri

 1989 yılında Sait Faik hikaye armağanını kazanan bu baskı ardından farklı bir yol izlenmiş ve ikincisi veya üçüncüsü olarak devam kitaplar yerine yeni hikayeler 2. ve 3. baskılara eklenmiş.Ada yayınlarından çıkan ilk baskı büyümeye devam etmiş ve 2007'de Can yayınlarında tamamına ermiş. Demir Özlü geçmişinde sosyalist bir parti listesinden parlamento adaylığını barındırsa da kafamızda kodlanan toplumcu bir türden öyküler yazmak yerine varoluşçu eksene odaklanıyor. Biraz da politik sebeplerle Stockholm başta olmak üzere Almanya'da da yaşamını idare etmek zorunda kalmış. Hikayelerinde mekan ve kişiler temel alarak empresyonist bir tablo yazımı çabası var. Bir öyküsünde kendi tarzının işaretlerini veriyor:

Arkadaşını düşünüyor. Çoktan beri iyinin ve kötünün ötesinde değil mi onlar? Bu düşünür onlara zaten yaşadıklarını söylüyor. Zaten sert değil mi bu yaşam denen şey? Yalnızlığın baş döndürücü kıyısında değil mi onlar? Ya deliliğin? Öteki küçük dairesinin salonunda "gerçek" denilen şeye, imge yaratmayan satırlarla yaklaşılabileceğini düşünüyor. Resim çizmeyen sözcükleri yan yan getiriyor. Sonra bakıp düşünüyor: sözcükler söyledikleri şeyi anlatıyorlar mı, diye. Bundan da kuşkusu var onun. Bu "dil" kaygan bir şey. Anlamlandırdığı şeyleri bütün bütüne anlamlandırmıyor. Yazıyı daha az sözcüklere indiriyor. "Belki, daha az sözcük, daha iyi anlatır," diye düşünüyor. 

Sözcüklerden oluşan bu fotoğraflarda geçmiş zamana ve Beyoğlu başta olmak üzere İstanbul'a ani geçişlere rastlanıyor. Anılar üzerinden kitaba sinen İskandinav soğukluğuna inat duygusal bir sıcaklık nafile aranıyor gibi. Sayfalarda yalnızlık ve hasret hakim öğeler, bunlar dışında derin bir sevgi, üzüntü, öfke türünde bir duyu yer almıyor. Bu yüzden bir kaç öyküdeki geçişlerin fantastik kurguya kaçması ayrıca dikkat çekiyor.
Kardeşi Tezer Özlü gibi varoluşçuluğun penceresini buralarda açan yazarın diğer eserlerine yakın bir zamanda başlayıp başlamayacağıma dair kararsızlıklardayım.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder